-2025 ortalarına geldiğimizde, küresel pazarlarda sık sık dinlenen bir soru var. Eğer Amerika Birleşik Devletleri borçlarını çevirebilir ve dünyanın en büyük ekonomisindeki başka bir değişiklik iflas etmeyecektir …
ABD ekonomisi tarihi boyunca mali kriz yaşamış olsa da, teknik olarak hiç başarısız olmamıştır. Bugün önemli göstergeler var. Ama hala “iflas edebilir” demekten uzaktayız.
“Amerika Birleşik Devletleri paralarını bastırıyor, nasıl batabilirsin?”
Bu cümle doğru, ama eksik. Çünkü sorun sadece başarısızlık değil, borcu zamanında ve güvenli bir şekilde ödeyebilmektir.
Debt olmayan, çıkarlar öldürür
Amerika Birleşik Devletleri’nin federal borcu 2025’ten itibaren 35 trilyon doları aştı. Bu, ülkenin yıllık ekonomik boyutlarından %125 daha fazla.
Buna ek olarak, bu borcun yaklaşık 1 trilyon dolarlık her yıl ödeniyor. Bu miktar Pentagon bütçesi ile rekabet halinde oldu. Borcun rotasyonu giderek daha pahalıdır.
Amerika Birleşik Devletleri’nin bu borcu tercüme etmesi için sürekli olarak yeni yükümlülükler satmalıdır. Ancak, yatırımcılar karışık bir faiz gerektirir. Başka bir deyişle, durum kısır bir daireye dönüştü.
Fed tespit faiz oranları maliyeti artırır. Geçmişte, 1 trilyon faiz oranının %1’lik bir borcun maliyeti 10 milyar, şimdi bu rakam 50 milyar dolar.
Borç tavanının krizleriyle ilgisiz değiller
ABD yasalarına göre, hükümet Kongreden borç almak için izin almalıdır. Bu otorite her yıl yenilenmelidir. Son yıllarda, Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasındaki ideolojik gerilim de borç çatısının onayında sürekli bir kriz üretti.
Para basmak için bir çözüm mü?
Amerika Birleşik Devletleri paralarını yazdırabilir. Buna ek olarak, bu para da bir rezerv. Böylece her zaman ABD borcunu ödeyebilir. Ama sonra dolardaki güvene zarar verir. Çünkü paranın baskısı enflasyonu arttırır ve tahvil yatırımcılarından yoksundur.
Bir başka kritik nokta, dolar rezerv durumunun titremesidir.
Çin, Rusya ve Hindistan gibi ülkeler BRICS’teki dolarlara bir alternatif arıyor. Körfez ülkeleri Yuan aracılığıyla Çin ile enerji ticaretini tartışıyor. Swift sisteminde alternatif ödeme kanalları tartışılmaktadır. Bu gelişmeler, Dolar’ın güvenli limanının sonsuz statüsünü tehdit ediyor.
Amerika Birleşik Devletleri batmaz ama sallanır
Amerika Birleşik Devletleri teknik olarak batmaz, çünkü borcunu dolar ile ödüyorlar ve doların kendisini yazdırıyorlar. Fakat:
• Borç ödemeleri gecikirse,
• Yatırımcılar ABD tahviline olan güvenini kaybederse,
• Doların küresel pozisyonu sarsılırsa,
Yani “güven” sistemi. Bu, iflas gibi tehlikeli bir tehlikeli sonucuna sahiptir.
Dolar hala dünyanın en güçlü güvenli limanı. Ancak, bu güvenin sorgulanması, bir “iflas senaryosu” nun daha derin bir sorusudur.
Amerika Birleşik Devletleri önünde seçenekler;
Vergileri artırın (politik olarak son derece riskli)
Konuşacak Giderler (Doge Projesi aslında bunu hedefliyor)
Biraz enflasyon sağlamak.
Amerika Birleşik Devletleri batmasa da, bir gün borcunu ödeyemeyen ve gerçek başarısızlıktan daha tehlikeli olabilecek büyük ülke Buyuk olarak belirtilebilir.